Lãng phí trong sản xuất là một trong những vấn đề không thể tránh khỏi trong hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất hiện nay. Theo thống kế của , mức lãng phí trung bình hàng năm của ngành sản xuất trên toàn thế giới lên tới con số 8.000 tỷ USD. Tình trạng trên ảnh hưởng trực tiếp tới các doanh nghiệp gây thất thoát một khoản tiền đáng kể nếu không được kiểm soát và loại bỏ một cách hợp lý. Vậy đâu là các loại lãng phí phổ biến nhất hiện nay trong sản xuất và làm thế nào để loại bỏ chúng nhằm tối ưu chi phí cho doanh nghiệp?
Mục lục
Lãng phí trong sản xuất là gì?
Trong quản lý sản xuất, lãng phí được định nghĩa là những hoạt động, quy trình hoặc tài nguyên không tạo ra giá trị cho doanh nghiệp. Đây là một khái niệm quan trọng nhằm hướng đến việc xác định, giảm thiểu và loại bỏ các hoạt động không cần thiết trong quá trình sản xuất.
Các loại lãng phí trong sản xuất phổ biến hiện nay
1. Lãng phí trong quá trình vận chuyển
Trong lĩnh vực vận chuyển, lãng phí xuất phát từ các sự mất mát, hư hỏng hoặc trục trặc trong quá trình di chuyển sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ. Các nguyên nhân gây ra lãng phí trong vận chuyển có thể bao gồm đóng gói không đảm bảo độ an toàn, quá trình xếp dỡ không cẩn thận, quản lý chuỗi cung ứng không hiệu quả trong việc theo dõi hàng hóa, hoặc các vấn đề vận tải như giao thông tắc nghẽn, …
Giải pháp loại bỏ lãng phí trong vận chuyển:
Để giảm thiểu lãng phí trong vận chuyển, doanh nghiệp có thể thực hiện các biện pháp sau:
1. Tối ưu hóa quy trình đóng gói: Đảm bảo quy trình đóng gói sản phẩm được thiết kế an toàn, thực hiện đúng cách và sử dụng các loại vật liệu chắc chắn, có khả năng bảo vệ hàng hoá cao để đảm bảo sản phẩm không bị hư hỏng trong quá trình vận chuyển.
2. Cải thiện quy trình xếp dỡ: Cần cải thiện quy trình xếp dỡ hàng hóa để tránh va đập, hư hỏng và mất mát. Đảm bảo nhân viên được đào tạo và có đủ kỹ năng để thực hiện công việc xếp dỡ một cách cẩn thận và hiệu quả.
3. Sử dụng công nghệ theo dõi vận chuyển: Áp dụng các giải pháp công nghệ và hệ thống theo dõi để quản lý quá trình vận chuyển. Công cụ như hệ thống GPS hoặc phần mềm theo dõi vận chuyển có thể giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về quá trình vận chuyển và giảm thiểu lãng phí.
4. Cải tiến hệ thống quản lý: Xây dựng một hệ thống quản lý vận chuyển đáng tin cậy, thiết lập các quy trình, quy định và tiêu chuẩn rõ ràng để quản lý quá trình vận chuyển hiệu quả. Đánh giá và theo dõi hiệu suất vận chuyển thường xuyên sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện và giải quyết các vấn đề nhanh chóng.
2. Lãng phí do hàng tồn kho
Lãng phí do hàng tồn kho thành phẩm là kết quả của việc lưu trữ nguyên vật liệu hoặc thành phẩm nhiều hơn cần thiết. Khi lượng tồn kho vượt quá mức, doanh nghiệp phải chi tiêu nhiều cho mặt bằng, nhân công, bảo quản và vận chuyển, vì hàng hóa có nguy cơ bị hỏng hóc nếu được lưu trữ quá lâu mà không được xử lý.
Giải pháp loại bỏ lãng phí do hàng tồn kho thành phẩm:
Để giảm thiểu lãng phí do hàng tồn kho thành phẩm, các biện pháp sau có thể được áp dụng:
1. Tối ưu hóa quy trình đặt hàng và cung ứng: Đánh giá và cải thiện quy trình đặt hàng và cung ứng để phù hợp với nhu cầu thực tế của khách hàng và giảm thiểu thiếu sót và trễ hẹn. Điều này giúp tránh tình trạng phải lưu trữ lượng tồn kho quá lớn.
2. Áp dụng phương pháp sản xuất “Just-in-Time” (JIT): Sử dụng phương pháp giúp điều chỉnh quy trình sản xuất để sản xuất chỉ đúng số lượng cần thiết và đúng thời điểm. Khi sản xuất theo JIT, lượng hàng tồn kho được giảm thiểu tối đa và đồng bộ hơn với nhu cầu thực tế.
3. Tăng cường quản lý chất lượng: Đảm bảo chất lượng sản phẩm từ giai đoạn sản xuất để tránh hàng lỗi và sản phẩm không đạt chuẩn. Sản phẩm chất lượng cao giúp giảm nguy cơ phải loại bỏ hoặc sửa chữa, hạn chế tối đa tồn kho không cần thiết.
4. Tối ưu hóa quản lý kho: Điều chỉnh để giảm thiểu lãng phí trong việc lưu trữ và bảo quản hàng tồn kho. Xác định các mô hình quản lý và lưu trữ hàng tồn kho hiệu quả, sử dụng phần mềm quản lý kho và thiết bị tự động hóa để tăng cường hiệu suất quản lý và giảm thiểu lãng phí.
3. Lãng phí do thao tác sản xuất
Lãng phí do thao tác sản xuất (Motion) là loại lãng phí trong sản xuất xảy ra do sự không hiệu quả trong các quy trình làm việc, quy trình sản xuất và thực hiện công việc. Loại lãng phí này bao gồm thời gian và công sức không cần thiết, sai sót trong quy trình làm việc, sự không đồng nhất trong cách thực hiện công việc và quá trình điều phối hoạt động sản xuất không hiệu quả.
Giải pháp loại bỏ lãng phí do thao tác:
Để tối ưu hóa quá trình làm việc và giảm thiểu lãng phí, có thể áp dụng các biện pháp sau:
1. Thiết kế quy trình làm việc hiệu quả: Đánh giá và tối ưu hóa quy trình làm việc để loại bỏ các bước không cần thiết và tối ưu hóa sự di chuyển của nhân viên. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần xem xét cách tổ chức công việc, bố trí không gian làm việc và các quy trình kỹ thuật để đảm bảo sự thuận tiện và hiệu quả.
2. Áp dụng nguyên tắc 5S: Sử dụng nguyên tắc để tổ chức và bố trí công việc một cách hiệu quả. Đảm bảo các công cụ, thiết bị và vật phẩm làm việc được đặt ở nơi thuận tiện và dễ tiếp cận, giúp giảm thiểu thao tác không cần thiết và tiết kiệm thời gian.
3. Đảm bảo tính đồng bộ: Tạo ra sự đồng bộ và phối hợp giữa các công đoạn và hoạt động sản xuất để tránh tình trạng chờ đợi, điều chỉnh không cần thiết và tiết kiệm thời gian.
4. Đào tạo nâng cao kỹ năng cho nhân viên: Việc đào tạo về kỹ năng cần thiết và cung cấp kiến thức về các phương pháp làm việc hiệu quả giúp cho nhân viên làm việc một cách chính xác và nhanh chóng, giảm thiểu thao tác thừa và tăng cường hiệu suất.
4. Lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoãn
Lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoãn xảy ra khi sản phẩm hoặc quá trình sản xuất bị trì hoãn do chờ đợi nguyên liệu, thiết bị, thông tin hoặc các yếu tố khác như sự sửa chữa hoặc bảo trì do máy móc gặp vấn đề. Kết quả của việc này là thời gian và nguồn tài nguyên bị lãng phí, dẫn đến giảm hiệu suất và năng suất sản xuất.
Giải pháp loại bỏ lãng phí trong quá trình chờ đợi, trì hoã
- Quản lý chuỗi cung ứng: Đảm bảo rằng chuỗi cung ứng được quản lý một cách hiệu quả, từ việc dự báo nhu cầu, đặt hàng nguyên liệu đúng lúc và tối ưu hóa thời gian giao hàng. Thiết lập mối quan hệ tốt với nhà cung cấp và đối tác để đảm bảo thông tin liên lạc liên tục và xử lý các vấn đề kịp thời khi gặp sự cố.
- Theo dõi và điều chỉnh quy trình sản xuất: Sử dụng hệ thống theo dõi và thông tin thời gian thực để giám sát quá trình sản xuất và xác định các vấn đề sớm. Điều này giúp công ty có thể phản ứng nhanh chóng, điều chỉnh lịch trình và nguồn lực để giảm thiểu thời gian chờ đợi và trì hoãn.
- Bảo trì và sửa chữa định kỳ: Thực hiện và sửa chữa các thiết bị, máy móc để giảm thiểu nguy cơ gặp sự cố và trục trặc. Điều này giúp đảm bảo sự liên tục và ổn định của quá trình sản xuất và tránh trì hoãn không cần thiết.
5. Lãng phí do sản xuất dư thừa
Lãng phí do sản xuất dư thừa (Over production) xảy ra khi sản xuất quá nhiều sản phẩm hơn so với nhu cầu thực tế của thị trường. Điều này dẫn đến những hậu quả như lượng lớn hàng tồn kho không cần thiết, tiêu tốn tài nguyên, không gian lưu trữ và tăng chi phí sản xuất.
Giải pháp để loại bỏ lãng phí do sản xuất dư thừa:
- Cải thiện khả năng dự đoán nhu cầu thị trường: Doanh nghiệp cần nắm vững thông tin về để có được dự báo chính xác về số lượng sản phẩm cần sản xuất. Đồng thời, thiết lập kế hoạch sản xuất linh hoạt dựa trên dự báo này để tránh việc sản xuất quá nhiều hàng hóa không cần thiết.
- Áp dụng phương pháp Lean Manufacturing: là phương pháp quản lý tập trung vào việc loại bỏ lãng phí trong quá trình sản xuất. Áp dụng các nguyên tắc của Lean Manufacturing như , Kanban, và Kaizen giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu thời gian chu kỳ và lãng phí trong hàng tồn kho.
6. Lãng phí do quá trình gia công dư thừa
Lãng phí do quá trình gia công dư thừa ban đầu có vẻ tương tự như loại lãng phí do dư thừa bên trên, nhưng thực tế, gia công dư thừa hoàn toàn khác biệt. Điều này xảy ra khi sản phẩm được sản xuất phức tạp hơn nhiều so với yêu cầu của khách hàng, như: thiết kế không đúng quy cách, kích cỡ lớn hơn hoặc nhỏ hơn, thêm vào những chi tiết không cần thiết,…
Giải pháp loại bỏ lãng phí do quá trình gia công dư thừa:
- Đánh giá và tối ưu hóa thiết kế: Đảm bảo cho các thiết kế sản phẩm đáp ứng đúng yêu cầu của khách hàng. Xem xét kỹ càng thiết kế để loại bỏ các chi tiết không cần thiết hoặc tối ưu hóa quy cách sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường.
- Tiêu chuẩn hóa quy trình sản xuất: Thiết lập các tiêu chuẩn rõ ràng và quy trình chi tiết để đảm bảo cấu tạo và kích cỡ thành phẩm đầu ra tuân thủ đúng theo yêu cầu. Điều này giúp doanh nghiệp tránh tình trạng gia công quá mức hoặc sai quy định, yêu cầu.
- Áp dụng phương pháp Kaizen: Sử dụng phương pháp Kaizen để liên tục cải thiện quy trình gia công và đẩy mạnh sự tinh chỉnh và điều chỉnh trong quá trình sản xuất. Từ đó, doanh nghiệp có thể dễ dàng xác định và loại bỏ các hoạt động gia công không cần thiết để tăng cường hiệu suất, chất lượng sản xuất.
7. Lãng phí do hàng lỗi
Giải pháp để loại bỏ lãng phí do hàng lỗi có thể bao gồm:
1. Kiểm soát chất lượng sản xuất nghiêm ngặt: Thiết lập và áp dụng quy trình tại từng giai đoạn sản xuất để phát hiện sớm các lỗi và đảm bảo rằng sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng. Sử dụng các phương pháp kiểm tra chất lượng như kiểm tra thử, kiểm tra mẫu, kiểm tra thống kê để đảm bảo mỗi sản phẩm được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa ra thị trường.
2. Lựa chọn nhà cung cấp đáng tin cậy: Duy trì quan hệ đối tác với những nhà cung cấp đáng tin cậy để đảm bảo nguồn cung cấp nguyên vật liệu chất lượng và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, giảm nguy cơ hàng lỗi do nguyên vật liệu không đạt yêu cầu.
3. Phân tích nguyên nhân và cải thiện liên tục: Thường xuyên phân tích nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề để xác định nguyên nhân gây ra các lỗi và vấn đề kỹ thuật. Dựa trên những phân tích này, doanh nghiệp có thể điều chỉnh và cải thiện quy trình sản xuất để giảm thiểu số lượng hàng lỗi.
4. Sử dụng các giải pháp công nghệ: Áp dụng các giải pháp công nghệ 4.0 để theo dõi, quản lý và phân tích chất lượng sản phẩm. Sử dụng các công cụ quản lý chất lượng và hệ thống theo dõi để ghi nhận thông tin về hàng lỗi, theo dõi quá trình sửa chữa và theo dõi hiệu suất chất lượng của sản phẩm.
Xem thêm:
IIoT là gì? Ứng dụng của IIoT trong công nghiệp sản xuất
Các bước tái chế cơ học là gì?
Khám phá Quy trình 6 bước kiểm soát chất lượng trong quy trình sản xuất hiệu quả
Tương lai của tự động hóa và người máy
Tổng Quan Về IoT Trong Sản Xuất Doanh Nghiệp Cần Biết